SSRİ-nin hüquq normalarının yaradıcılarından biri, Putinin azərbaycanlı müəllimi

Strateji Elmi Tədqiqatlar Mərkəzi “Görkəmli alimlər” rubrikası çərçivəsində xalqımızın yetişdirdiyi alimlərimizin həyatı, elmi və təşkilati fəaliyyətini ictimaiyyətə təqdim edir.

Cahangir Abbas oğlu Kərimov

Cahangir Abbas oğlu Kərimov 18 iyul 1923-cü ildə Bakı şəhərində anadan ol­muş­dur. 1942-ci ildə Bakı Ze­­nit artilleriyası hərbi məktəbini bitirdikdən son­­ra Zaqafqaziya cəbhəsinə göndərilmiş, Bö­­yük Vətən müharibəsinin iştirak­çısı olmuş və 29 may 1946-cı ildə ordu sıralarından tərxis edil­mişdir.

Cahangir Kərimov 1946-cı ildə Ümumittifaq Hüquq Qi­ya­bi İnstitutunu bitirmiş, 1950-ci ildə fəlsəfə doktoru, 1961-ci ildə isə elmlər doktoru, 1962-ci ildə isə professor elmi adını almışdır. Alim 1966-cı ildə Rusiya Elm­­lər Akademiyasının müxbir üzvü, 1967-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir.

1951-1957-ci illərdə M.İ.Kalinin adına Leninqrad Hüquqşünaslıq İnstitutunun, Leninqrad Universitetinin dövlət hüquq nəzəriyyəsi və tarixi kafedrasının müdiri, 1957-1959-cu illərdə Alman Dövlət və Hüquq Elmləri Akademiyasının və Berlin Universitetinin (ADR) professoru, 1952-1965-ci illərdə Leninqrad Dövlət Universitetində kafedra müdiri və 1965-1968-ci illərdə prorektor, 1969-1971-ci illərdə Sov.İKP MK yanında Marksizm-Leninizm İnstitutunda baş elmi işçi vəzifələrində çalışmışdır. 1989-1991-ci illərdə SSRİ xalq deputatı, SSRİ Ali So­ve­tinin üzvü olmuşdur.

Cahangir Kərimov öz dövrünün siması, Sovet İttifaqının görkəmli hüquqşünaslarından biri olub. O Sovet İttifaqında qanun və hüquq normaları yaradıcılığının inkişafına əvəzsiz töhfələr verib. Hüquq elminin, sosial planlaşdırma və ida­rəetmə, dövlət və hüquq nəzəriy­yəsinin fəl­sə­fi problemləri üzrə mütəxəssis olan Cahangir Kərim­ovun elmi fəaliyyəti ümumi hüquq nə­zəriyyəsi, hüquq sosiologiyası və hü­quq fəl­səfəsi, qanun­verici texnika, hüquq psi­xo­lo­giyası, hüquqi kibernetika, hüquq po­zun­tu­la­rının profi­lak­tikasına həsr edilmişdir.

800-ə yaxın elmi məqalənin, 40-dan çox monoqrafiyanın müəllifidir. Bir çox elmi əsərləri ingilis, fransız, alman, çex, ispan, xorvat, polyak, macar, fin, və s. xarici dillərə tərcümə olunmuşdur.

Beynəlxalq Hüquq və Sosial Fəlsəfə Cəmiyyətinin vitse-prezidenti, SSRİ EA fəlsəfə və hüquq bölməsi bürosunun üzvü, Sovet Siyasi Elmlər Cəmiyyətinin vitse-prezidenti olmuşdur. Həmçinin Serbiya Elmlər və İn­cəsənət Akademiyasının, Fin­landiya Elmlər və Ədəbiyyat Akademiyasının, Çernoqoriya Elm­lər və İncəsənət Akademiya­sının, Rusiya İc­timai Elmlər Akademiyasının, Beynəl­xalq İn­for­masiya Prosesləri və Texnologiyaları Aka­de­miyasının, Rusiya Federasiyası Siyasi Elm­lər Akade­miyasının, Beynəl­xalq İnfor­masiyalaşdırma Akade­mi­­yasının akademiki, Hon­konq Bey­nəlxalq Hüquq və İqtisadiyyat İns­ti­tu­tu­nun Fəxri prorektoru, Rusiya Elmlər Akade­mi­yasının İctimai-Siyasi Tədqiqatlar İnsti­tu­tu­nun, Moskva Dövlət Hüquq Akade­mi­ya­sı­nın baş elmi işçisi, Rusiya Elmlər Aka­de­mi­ya­sının İctimai Elmlər şöbəsinin üzvü olmuşdur.

SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı C.Kə­rimov “Xalqlar dostluğu”, “Şərəf Nişanı”, “Vətən qarşısında xidmətlərə görə” (ADR) ordenləri, habelə SSRİ, ADR və Çexoslovakiyanın medalları ilə təltif olunmuşdur.

Maraqlı faktlardan biri də odur ki, Cahangir Kərimov Rusiya prezidenti Vladimir Putinin müəllimi olub. V.Putin Leninqrad Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsində təhsil alan zaman Cahangir Kərimov ona dərs deyib.

AMEA-nın həqiqi üzvü C.Kərimov 22 fevral 2015-ci ildə Moskva şəhərində vəfat etmişdir.