Res­pub­li­ka­da tor­pa­qə­mə­lə­gəl­mə­nin ener­ge­ti­ka­sı­na da­ir tə­li­min el­mi əsas­­la­rı­nı in­ki­şaf et­dir­miş­ alim

Strateji Elmi Tədqiqatlar Mərkəzi “Görkəmli alimlər” rubrikası çərçivəsində xalqımızın yetişdirdiyi alimlərimizin həyatı, elmi və təşkilati fəaliyyətini ictimaiyyətə təqdim edir. Bu alimlər sırasında müxtəlif millətlərin nümayəndələri də var ki, həmin alimlər ölkəmizdə elmin inkişafına öz sanballı töhfələrini vermişlər.

Vo­lo­bu­yev Vla­di­mir Ro­dio­no­viç

Vo­lo­bu­yev Vla­di­mir Ro­dio­no­viç 25 iyul 1909-cu il­də Kras­no­dar şə­hə­rin­də ana­­dan ol­muş­dur. Ku­ban şə­hə­rin­də­ki Kənd Tə­sər­rü­fa­tı İns­ti­tu­tu­nu bi­tir­miş­dir (1930).

1944-cü il­də Gür­cüs­tan Kənd Tə­sər­rü­fa­tı İns­ti­tu­tun­da “Şo­ran­laş­mış tor­paq­la­rın yu­yul­ma­sı” möv­zu­sun­da kənd tə­sər­rü­fa­tı elm­lə­ri üz­rə na­­mi­­zə­d­lik, 1945-ci il­də V.V.Do­ku­ça­yev adı­na Tor­paq İns­ti­tu­tun­da “Azər­bay­can­da tor­paq­la­rın şo­ran­laş­ma­sı­nın tə­bii-ta­ri­xi və me­lio­ra­tiv ba­xım­dan işıq­lan­dı­rıl­ma­sı” möv­zu­sun­da kənd tə­sər­rü­fa­tı elm­lə­ri üz­rə dok­tor­luq dis­ser­ta­si­ya­la­rı­nı mü­da­fiə et­miş, pro­­­fes­­sor (1949) el­­mi adı­­nı al­mış­dır. AMEA-nın müx­­bir üz­vü (1955) və hə­qi­qi üz­vü (1958), SSRİ EA-nın müx­bir üz­vü se­çil­miş­dir (1968).

V.Vo­lo­bu­yev Tif­lis şə­hə­rin­də Za­qaf­qa­­zi­­ya­nın Su Tə­sər­rü­fa­tı İns­ti­tu­tun­da bö­yük tor­paq­­şü­nas və­zi­fə­sin­də ça­lış­mış (1931-1937), Ba­kı­ya gə­lə­rək SSRİ EA-nın Azər­bay­can filia­lı­nın Tor­paq­­şü­­nas­lıq şö­bə­sin­də Tor­paq fi­zi­ka­sı böl­mə­si­nə rəh­bər­lik et­miş­dir (1939-1941). Cə­nu­­bi Mu­ğan, Bö­yük Qa­ra­ça­lı, Şir­van, Kür-Araz və s. ova­lı­ğı tor­paq eks­pe­­di­si­­ya­­sı­na rəh­bər­lik et­miş­dir. Qaf­qaz Su Tə­sər­rü­fa­tı ET İns­ti­tu­tu­nun Azər­bay­can fi­lia­lın­da di­rek­tor müa­vi­ni (1945-1946) iş­lə­miş­dir. AMEA-nın Tor­paq­şü­nas­lıq və Aq­ro­kim­ya İns­ti­tu­­tun­­da bö­yük el­mi iş­çi və­zi­fə­sin­də ça­lış­mış (1947-1948), ins­ti­tu­tun Tor­paq­la­­rın me­li­o­­ra­si­ya­sı la­bo­ra­to­ri­ya­sı­na rəh­bər­lik et­miş­dir (1949-1950). İns­ti­tu­tun di­rek­­tor müa­vi­­ni (1950-1952) və di­rek­to­ru (1952-1956) və­zi­fə­­sin­­də ça­lış­mış­dır. AMEA-nın Bio­lo­gi­­ya və Kənd Tə­sər­rü­fa­tı Elm­lə­ri Şö­bə­si­nin aka­de­mik-ka­ti­bi, EA-nın vit­se-pre­zi­­den­ti (1957-1958) ol­muş­dur.

V.Vo­lo­bu­yev Azər­bay­ca­nın iri ir­ri­qa­si­ya-me­lio­ra­si­ya ob­yekt­lə­ri­nin təd­qi­qi nə­ti­cə­­sin­də me­lio­ra­tiv ra­yon­laş­ma prin­sip­lə­ri­ni mü­əy­yən et­miş və on­la­rın yu­yul­ma­sı nə­­zə­riy­yə­si­ni ya­rat­mış­dır. Duz­la­rın miq­ra­si­ya pro­ses­lə­ri­nin 6 ge­ne­tik for­ma­sı­nı mü­əy­­yən et­miş­dir. Tor­paq eko­lo­gi­ya­sı, təs­ni­fa­tı və di­aq­nos­ti­ka­sı mə­­sə­lə­lə­ri­ni iş­lə­yib ha­zır­­la­mış­dır. Res­pub­li­ka­da tor­pa­qə­mə­lə­gəl­mə­nin ener­ge­ti­ka­sı­na da­ir tə­li­min el­mi əsas­­la­rı­nı in­ki­şaf et­dir­miş­dir.

V.Vo­lo­bu­yev 5 ki­tab, 156 mə­qa­lə, 4 xə­ri­tə və 5 pa­ten­tin mü­əl­li­fi­dir. Onun rəh­bər­li­yi və məs­lə­hət­çi­li­yi ilə 15 fəlsəfə doktoru və 2 elm­lər dok­to­ru ha­zır­la­­nmış­dır.

V.Vo­lo­bu­yev keç­miş Ümu­mit­ti­faq Tor­paq­şü­nas­lar Cə­miy­yə­ti­nin Mər­kə­zi Şu­ra­­sı­nın, SSRİ Me­lio­ra­si­ya və Su Tə­sər­rü­fa­tı Na­zir­li­yi­nin El­mi-Tex­ni­ki şu­ra­­sı­nın üz­vü ol­muş­dur.

Alim 2 də­fə SSRİ Döv­lət Mü­ka­fa­tı, “Xalq­lar Dost­lu­ğu” or­de­ni və “B.B.Do­ku­ça­yev” adı­na mü­ka­fat­la təl­tif olun­muş, “Əmək­dar elm xa­di­mi” fəx­ri adı­na la­yiq gö­rül­müş­dür.

Aka­de­mik Vla­di­mir Vo­lo­bu­yev 1987-ci il­də Ba­kı şə­hə­rin­də və­fat et­miş­dir.